Okul öncesi eğitimde yer verilen drama etkinlikleri, öğrenmeleri bulundukları yaşantıya bağlı olarak gerçekleştiği önemli bir etkinlik sürec...
Okul öncesi eğitimde yer verilen drama etkinlikleri, öğrenmeleri bulundukları yaşantıya bağlı olarak gerçekleştiği önemli bir etkinlik sürecidir.
Drama etkinlikleri, okul öncesi eğitimde çocukların her alandaki gelişimini destekleyen ve eğlenirken öğreten çalışmalardır.
Okul öncesinde bu çalışmaların en iyi şekilde amacına ulaşabilmesi için; çocuğun yaş ve gelişim düzeyleri, ilgi ve ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalı, doğru tekniklerle ve kazanımlara uygun etkinliklerle çalışmalar gerçekleştirilmelidir.
Drama etkinlikleri modül sonunda, kazanım ve göstergelere uygun drama etkinlik planı hazırlayabileceksiniz. Ayrıca dramatik etkinlikler dosyası hazırlayıp uygulayabileceksiniz.
İlk önce erken çocukluk dönemlerinin başlangıcı; temel olan motor becerileri ve öz bakım becerilerinin kazanılması, dil gelişimi, bilişsel gelişim ve sosyal duygusal gelişimin en üst düzeyde olduğu dönemdir. Çocukluk yıllarında kazanılan davranışların büyük bir kısmı yetişkinlikte bireyin kişilik yapısını, tavırlarını, alışkanlıklarını, inanç sistemini ve değer yargılarını biçimlendirir.
Bireyin gelişiminin önemli bir bölümünün gerçekleştiği erken çocukluk döneminde, çocuğun olumlu uyarıcılarla etkileşime geçerek iyi bir eğitim alması ve bu sürecin iyi değerlendirilmesi önemlidir. Bu çerçevede düşünüldüğünde drama etkinlikleri; çocuklara gözlem yapma ve birbirlerini taklit yoluyla öğrenme konusunda yardımcı olmaktadır.
Dramatik etkinliklerle çocuklar, başkasının bakış açısından bakarak onun nasıl hissettiğini anlayabilmekte, gerçek deneyim olmaksızın duygusal deneyimler yoluyla, çevreleriyle ilgili etkili bilgi toplayabilmektedir. Bu özellikleriyle drama etkinlikleri, çocuğu yaratıcı dramaya hazırlamakta ve çocukların hayal güçlerini, kişiler arası ilişkilerini ve bilişsel süreçlerini desteklemektedir.
Gelişim Alanları ve Drama Etkinlikleri
Bu doğrultuda, dramatik etkinlikler, çocuğun bilişsel becerilerinin gelişimini doğrudan desteklemektedir.
Okul öncesi dönemde drama, çocuğun görsel algılarının uyarılması yoluyla bilişsel gelişimine de katkı sağlamaktadır. Piaget'e göre zihinsel gelişim, simgesel taklit ve taklidin içselleştirilmesiyle gelişmektedir.
Vgotsky, özellikle bilgilerin oyunla örgütlendiğini, bunun da ''-mış gibi'' oyunlarla gerçekleştirildiğini öne sürmektedir. Örneğin, çocuğa hava güzel olduğunda kötü havadan söz etmek zor olmaktadır.
Buna rağmen ''-mış gibi'' oyunlar aracılığıyla çocuklar, anlam ve görüntü alanlarını birbirinden ayırt etmeye ve anlamların nesnel göstergelerden ayrıldığı sürekli imgesel durumlar yaratmaya başlamaktadırlar.
Oyun etkinliğinde bir tahta parçası, bebek yerine ya da bir çubuk, at yerine geçebilmektedir. “mış gibi” oyun, imgelemde eylemlerin nesnelerden çok düşüncelerden doğduğu, anlamların baskın olduğu bir dünyanın yaratımını kapsamaktadır.
Algı, anlama ve kavrama gelişiminde, çocuğun dikkatini yönlendirmesinde, duyu becerilerinin gelişmesinde ve tüm zihinsel süreçlerin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Algı ve dikkat, bilginin duyusal kayıttan, kısa süreli belleğe aktarılmasını sağlayan süreçler olarak ele alınmaktadır.
Drama etkinlikleri ve drama sırasında çocuğun, bir yandan eğitimcinin o anda verdiği yönergeyi algılaması ve daha sonra hatırlaması, diğer yandan da geçmiş yaşantı ve bilgilerinden yararlanarak drama etkinliğine katılabilmesi için, kısa ve uzun süreli belleğinden yararlanması gerekmektedir.
Dikkatin sağlanmasında hem uyarıcı ile ilgili özellikler hem de bireyin kendisi ile ilgili özellikler önemlidir. Öğretimde bireylerin gelişim özellikleri dikkate alınarak uygun dikkat stratejilerinin seçilmesi ve uygulanması gerekmektedir. 6 Özellikle, çocukların ilgilendiği etkinliklerin seçilmesi, çocukların konuya yoğunlaşmalarını kolaylaştıracaktır. Dramatik etkinlikler ve drama sırasında çocukların, eğitimcinin yönergelerini ve rol dağılımını, dikkatini yoğunlaştırarak izleye bildiklerinde etkinliklere etkin katılım sağlanabilir. Bu nedenle okul öncesi eğitimde, dramatik etkinlikler ve drama etkinlikleri hazırlanırken, çocukların dikkat süreleri de göz önüne alınarak, ilgilerini çeken konular seçilmelidir.
Okul öncesi dönemde drama etkinlikleri, başarılı deneyimler ve keşifler üzerine inşa edilmiştir. Çocuklar okul öncesi eğitimde drama etkinliklerinde yeni fikirler keşfetmektedirler. Örneğin, bir adada seyahat etmeye ihtiyaç duyan 6 yaş grubu çocuklar, adalardan birindeki dev kaplumbağaların uçabileceklerine karar verebilmişlerdir. Gruptaki çocuklar, böcekler üzerine yazılmış kitapları araştırmak için okul kütüphanesini ziyaret etmişler; uçabileceğini keşfettikleri beş kaplumbağa hakkında hikâyeler oluşturmuşlardır. Onların resimlerini yapmışlar ve bulgularını diğer çocuklara sunmuşlardır.
Drama etkinlikleri ve drama sürecinde çocuklar yeni ve farklı birçok bilgi edinirler. Bu bilgilere arkadaşlarının deneyimlerini gözlemleyerek ya da farklı yaşantılara yelken açarak ulaşırlar. Muhakeme becerilerinin temelini oluşturan bilgilerini, edindikleri yeni bilgi ve deneyimlerle kıyaslar; benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koyar ve bu süreçte yeni çıkarımlar yaparlar. Böylelikle tekrar yeni yaşantı ve bilgilere ulaşırlar. Dramatik etkinlikler ve drama etkinliklerinde çocuklar karşılaştıkları bir problem durumunu çözebilmek için önceden edindikleri bilgileri tekrar gözden geçirerek, olayları ve durumları birbirleri ile ilişkilendirip, olayların nedenlerini ve sonuçlarını irdelerler.
Drama etkinlikleri ve dramanın; çocuklar arasındaki ilişkilerde, problem çözme sürecindeki aşamaları gerçekleştirdiği ve eleştirel düşünmeyi sağladığı görülmektedir. Özellikle okul öncesi eğitimde drama, çocuğun problemlere kendine özgü yollarla çözüm bulduğu, kendini ifade yollarından biridir. Etkinlikler sırasında aklından geçen çözüm yollarını deneyen çocuk, bunların işe yaramayanlarını atar, faydalı buldukları üzerinde problem çözme becerilerini geliştirme imkânı bulur.
Okul öncesi eğitimde dramatik etkinlikler ve drama sırasında düşüncelerinin yargılanmadan ve eleştirilmeden kabul edildiğini gören çocukta, bağımsız düşünme ve karar verme becerisi gelişebilir. Nasıl canlandırma yapacağı ya da rol oynayacağı konusunda müdahale edilmeyen çocuğun, kendi başına düşünme ve karar vermeye fırsatı olmaktadır.
Dramatik etkinlikler ve drama, çocukların yaşantı yoluyla öğrenmelerini sağlayan, hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını destekleyen bir sanat dalıdır. Çocukların bireyselliğine ve yaratıcı ifadesine değer verir ve saygı duyar. Ayrıca zenginleştirilmiş bir öğrenme ortamı sunmaktadır. Hayal etme gücünü, sadece dramatik etkinlikler ve drama sırasında değil, aynı zamanda günlük yaşamda da kullanabilmelerini sağlamaktadır.
Drama etkinlikleri, okul öncesi eğitimde çocukların her alandaki gelişimini destekleyen ve eğlenirken öğreten çalışmalardır.
Okul öncesinde bu çalışmaların en iyi şekilde amacına ulaşabilmesi için; çocuğun yaş ve gelişim düzeyleri, ilgi ve ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalı, doğru tekniklerle ve kazanımlara uygun etkinliklerle çalışmalar gerçekleştirilmelidir.
Drama etkinlikleri modül sonunda, kazanım ve göstergelere uygun drama etkinlik planı hazırlayabileceksiniz. Ayrıca dramatik etkinlikler dosyası hazırlayıp uygulayabileceksiniz.
- KAZANIM VE GÖSTERGELERE UYGUN DRAMA ETKİNLİK PLANI HAZIRLAMA
İlk önce erken çocukluk dönemlerinin başlangıcı; temel olan motor becerileri ve öz bakım becerilerinin kazanılması, dil gelişimi, bilişsel gelişim ve sosyal duygusal gelişimin en üst düzeyde olduğu dönemdir. Çocukluk yıllarında kazanılan davranışların büyük bir kısmı yetişkinlikte bireyin kişilik yapısını, tavırlarını, alışkanlıklarını, inanç sistemini ve değer yargılarını biçimlendirir.
Bireyin gelişiminin önemli bir bölümünün gerçekleştiği erken çocukluk döneminde, çocuğun olumlu uyarıcılarla etkileşime geçerek iyi bir eğitim alması ve bu sürecin iyi değerlendirilmesi önemlidir. Bu çerçevede düşünüldüğünde drama etkinlikleri; çocuklara gözlem yapma ve birbirlerini taklit yoluyla öğrenme konusunda yardımcı olmaktadır.
Dramatik etkinliklerle çocuklar, başkasının bakış açısından bakarak onun nasıl hissettiğini anlayabilmekte, gerçek deneyim olmaksızın duygusal deneyimler yoluyla, çevreleriyle ilgili etkili bilgi toplayabilmektedir. Bu özellikleriyle drama etkinlikleri, çocuğu yaratıcı dramaya hazırlamakta ve çocukların hayal güçlerini, kişiler arası ilişkilerini ve bilişsel süreçlerini desteklemektedir.
Gelişim Alanları ve Drama Etkinlikleri
- Bilişsel gelişim Bilişsel yapının gelişimi ile çocuk; çevresindeki kişi, nesne, durum ve olaylarla ilgili kavramlar oluşturmaya başlamaktadır. Gözlem becerilerini de kullanarak, özellikle 2-6 yaşlarda çocuk boyut, renk, sayı, miktar, şekil, duyu vb. kavramları geliştirmektedir. Günlük yaşamda karşılaştıkları problemlere çözümler üretebilmektedir. Uygun bir eğitim ortamı sunulursa, etkinliklerinde yaratıcılıklarını ve imgelem güçlerini kullanabilmektedir.
Bu doğrultuda, dramatik etkinlikler, çocuğun bilişsel becerilerinin gelişimini doğrudan desteklemektedir.
- Taklit ve imgelem
Okul öncesi dönemde drama, çocuğun görsel algılarının uyarılması yoluyla bilişsel gelişimine de katkı sağlamaktadır. Piaget'e göre zihinsel gelişim, simgesel taklit ve taklidin içselleştirilmesiyle gelişmektedir.
Vgotsky, özellikle bilgilerin oyunla örgütlendiğini, bunun da ''-mış gibi'' oyunlarla gerçekleştirildiğini öne sürmektedir. Örneğin, çocuğa hava güzel olduğunda kötü havadan söz etmek zor olmaktadır.
Buna rağmen ''-mış gibi'' oyunlar aracılığıyla çocuklar, anlam ve görüntü alanlarını birbirinden ayırt etmeye ve anlamların nesnel göstergelerden ayrıldığı sürekli imgesel durumlar yaratmaya başlamaktadırlar.
Oyun etkinliğinde bir tahta parçası, bebek yerine ya da bir çubuk, at yerine geçebilmektedir. “mış gibi” oyun, imgelemde eylemlerin nesnelerden çok düşüncelerden doğduğu, anlamların baskın olduğu bir dünyanın yaratımını kapsamaktadır.
- Algı ve Bellek
Algı, anlama ve kavrama gelişiminde, çocuğun dikkatini yönlendirmesinde, duyu becerilerinin gelişmesinde ve tüm zihinsel süreçlerin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Algı ve dikkat, bilginin duyusal kayıttan, kısa süreli belleğe aktarılmasını sağlayan süreçler olarak ele alınmaktadır.
Drama etkinlikleri ve drama sırasında çocuğun, bir yandan eğitimcinin o anda verdiği yönergeyi algılaması ve daha sonra hatırlaması, diğer yandan da geçmiş yaşantı ve bilgilerinden yararlanarak drama etkinliğine katılabilmesi için, kısa ve uzun süreli belleğinden yararlanması gerekmektedir.
- Dikkat /Konsantrasyon
Dikkatin sağlanmasında hem uyarıcı ile ilgili özellikler hem de bireyin kendisi ile ilgili özellikler önemlidir. Öğretimde bireylerin gelişim özellikleri dikkate alınarak uygun dikkat stratejilerinin seçilmesi ve uygulanması gerekmektedir. 6 Özellikle, çocukların ilgilendiği etkinliklerin seçilmesi, çocukların konuya yoğunlaşmalarını kolaylaştıracaktır. Dramatik etkinlikler ve drama sırasında çocukların, eğitimcinin yönergelerini ve rol dağılımını, dikkatini yoğunlaştırarak izleye bildiklerinde etkinliklere etkin katılım sağlanabilir. Bu nedenle okul öncesi eğitimde, dramatik etkinlikler ve drama etkinlikleri hazırlanırken, çocukların dikkat süreleri de göz önüne alınarak, ilgilerini çeken konular seçilmelidir.
- Keşfetme
Okul öncesi dönemde drama etkinlikleri, başarılı deneyimler ve keşifler üzerine inşa edilmiştir. Çocuklar okul öncesi eğitimde drama etkinliklerinde yeni fikirler keşfetmektedirler. Örneğin, bir adada seyahat etmeye ihtiyaç duyan 6 yaş grubu çocuklar, adalardan birindeki dev kaplumbağaların uçabileceklerine karar verebilmişlerdir. Gruptaki çocuklar, böcekler üzerine yazılmış kitapları araştırmak için okul kütüphanesini ziyaret etmişler; uçabileceğini keşfettikleri beş kaplumbağa hakkında hikâyeler oluşturmuşlardır. Onların resimlerini yapmışlar ve bulgularını diğer çocuklara sunmuşlardır.
- Muhakeme Becerileri
Drama etkinlikleri ve drama sürecinde çocuklar yeni ve farklı birçok bilgi edinirler. Bu bilgilere arkadaşlarının deneyimlerini gözlemleyerek ya da farklı yaşantılara yelken açarak ulaşırlar. Muhakeme becerilerinin temelini oluşturan bilgilerini, edindikleri yeni bilgi ve deneyimlerle kıyaslar; benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koyar ve bu süreçte yeni çıkarımlar yaparlar. Böylelikle tekrar yeni yaşantı ve bilgilere ulaşırlar. Dramatik etkinlikler ve drama etkinliklerinde çocuklar karşılaştıkları bir problem durumunu çözebilmek için önceden edindikleri bilgileri tekrar gözden geçirerek, olayları ve durumları birbirleri ile ilişkilendirip, olayların nedenlerini ve sonuçlarını irdelerler.
- Problem çözme ve Eleştirel Düşünme
Drama etkinlikleri ve dramanın; çocuklar arasındaki ilişkilerde, problem çözme sürecindeki aşamaları gerçekleştirdiği ve eleştirel düşünmeyi sağladığı görülmektedir. Özellikle okul öncesi eğitimde drama, çocuğun problemlere kendine özgü yollarla çözüm bulduğu, kendini ifade yollarından biridir. Etkinlikler sırasında aklından geçen çözüm yollarını deneyen çocuk, bunların işe yaramayanlarını atar, faydalı buldukları üzerinde problem çözme becerilerini geliştirme imkânı bulur.
- Bağımsız Düşünme ve Karar verme
Okul öncesi eğitimde dramatik etkinlikler ve drama sırasında düşüncelerinin yargılanmadan ve eleştirilmeden kabul edildiğini gören çocukta, bağımsız düşünme ve karar verme becerisi gelişebilir. Nasıl canlandırma yapacağı ya da rol oynayacağı konusunda müdahale edilmeyen çocuğun, kendi başına düşünme ve karar vermeye fırsatı olmaktadır.
- Yaratıcılık ve hayal Gücü
Dramatik etkinlikler ve drama, çocukların yaşantı yoluyla öğrenmelerini sağlayan, hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını destekleyen bir sanat dalıdır. Çocukların bireyselliğine ve yaratıcı ifadesine değer verir ve saygı duyar. Ayrıca zenginleştirilmiş bir öğrenme ortamı sunmaktadır. Hayal etme gücünü, sadece dramatik etkinlikler ve drama sırasında değil, aynı zamanda günlük yaşamda da kullanabilmelerini sağlamaktadır.
COMMENTS